این برنامه به همت پژوهشکده فرهنگ و معارف قران و در راستای تقویت گفتمان نقد تمدنی غرب در منظومه فکری انقلاب اسلامی انجام گرفت.
در ابتدای نشست، فاضل ارجمند حسن عبدی‌پور به عنوان دبیر علمی، با تشریح ضرورت تحلیل روشمند شرق‌شناسی و نسبت آن با استعمار و غرب‌زدگی، به رسمیت شناختن جایگاه ویژه امام خمینی(ره) در سنت نقادی اسلامی را یادآور شد.ارائه مقاله توسط حجت‌الاسلام و المسلمین سیدمحمد سلطانی صورت گرفت که جدیدترین یافته‌های پژوهشی خود را بر بستر منابع اصیل و روش تحلیل زمینه‌ای عرضه کرد. وی با ترسیم تبارشناسی شرق‌شناسی و پیوند ساختاری آن با استعمار مدرن، دغدغه اصلی پژوهش را بازخوانی لایه‌های پنهان و آشکار این جریان و تبیین راهبردهای مقاومتی در اندیشه امام دانست.نمای کلی محورهای اصلی مقاله۱. تبیین چیستی و فرایند دگرگونی شرق‌شناسی:نویسنده با بررسی منابع تاریخی و مطالعات انتقادی، نشان داد که شرق‌شناسی از ساحت پژوهش بی‌طرفانه فراتر رفته و به واسطه پیوستگی‌اش با قدرت استعماری، زمینه تضعیف هویت، ارزش‌ها و دانش بومی شرق را هموار ساخته است.۲. تحلیل نوع مواجهه امام خمینی(ره):بر اساس مدل پنج‌محوری پیشنهادی، مؤلف لایه‌های مختلف انگیزه، راهبرد و هدف غرب را در پروژه شرق‌شناسی تبیین نموده و نشان می‌دهد امام خمینی(ره) ضمن فراتر رفتن از نقد معرفتی، مقاومت سیاسی – اجتماعی و تلاش نظام‌یافته جهت بازیابی هویت اسلامی را در کانون راهبرد خود قرار داده است.۳. بازنگری سنت نقد شرق‌شناسی و جایگاه امام خمینی(ره):در مقاله، سابقه نقد شرق‌شناسی نزد متفکرانی چون سید جمال‌الدین اسدآبادی، محمد عبده و سید قطب مرور شد و ضمن ارزیابی تطبیقی، نگاه الگوساز و احیاگر امام خمینی(ره) برجسته گردید.۴. رهیافت‌های مقاومتی و کاربردی:نویسنده تاکید کرد که امام خمینی(ره) با عبور از حرف و نظر، به تولید سازوکارهای عملیاتی چون تاسیس نهادهای بومی، بازتولید معرفت دینی و تجهیز حوزه‌های علمیه برای مقابله با پروژه هویت‌زدایی غرب پرداخته است.ابعاد نقد علمی ارائه‌شده توسط دکتر مؤمنی و عبدی پور و حضار در جلسه :• انتخاب هوشمندانه موضوع:ارائه نسبت شرق‌شناسی و استعمار از منظر امام خمینی(ره) علاوه بر نوآوری نظری، به نیاز عملی برای پاسخ به چالش‌های هویت و تمدن اسلامی پاسخ می‌دهد.• مبنای روشی قوی:بهره‌گیری از تحلیل زمینه‌ای، پیوستگی تاریخی و مفهومی شرق‌شناسی با سازوکارهای استعمار را با دقت و انسجام تبیین کرده است.• ساختاردهی و مدل‌سازی شفاف:مدل پنج‌محوری انگیزه ـ راهبرد ـ دانش ـ هدف ـ مقاومت، فهم لایه‌های پنهان سیاست غرب را تسهیل می‌کند.در عین حال، نقاط ضعف و کاستی‌ها از این قرار عنوان شد:• فقدان نقل قول و استناد متنی دقیق از آثار امام خمینی(ره)،• بیان تکراری و پراکنده مقدمه و چکیده،• عدم مقایسه عمیق با نظریه‌های پسااستعماری معاصر (چون ادوارد سعید)،• مرز مبهم نوآوری نسبت به پیشینه پژوهش،• ارائه ناقص راهکارهای عملیاتی و علنی در عرصه‌های تبلیغ، آموزش و رسانه.جمع‌بندی و توصیه‌های پایانیدر پایان نشست، بر ظرفیت پژوهش برای ارائه الگوی انتقادی ـ مقاومتی جهت مطالعات آینده و نیاز به تکمیل مستندات و توسعه پیشنهادات اجرایی تاکید شد. پیشنهاد شد که پژوهش‌های بعدی ضمن تقویت استنادها و تطبیق نظری با ادبیات جهانی، به بیان مصادیق عینی برای بازسازی هویت اسلامی در امتداد پروژه مقاومت تمدنی بپردازند.این هم‌اندیشی نشان داد که تداوم نقد علمی شرق‌شناسی و گسترش گفت‌وگوهای میان‌رشته‌ای با الهام از اندیشه امام خمینی(ره) می‌تواند ظرفیت‌های تازه‌ای برای تحول معرفتی و نهادی جهان اسلام فراهم آورد.
