به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، حجتالاسلام والمسلمین نجف لکزایی، رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، در جلسه افتتاحیه ششمین همایش علوم انسانی اسلامی با عنوان «مکتب و سیره پیامبر اکرم، علوم انسانی اسلامی انسانساز و جامعهپرداز» که در موسسه دارالحدیث قم برگزار شد، با اشاره به تحولات علمی جهان گفت: از دهه ۱۹۹۰ میلادی به بعد شاهد تولد دانش جدیدی به نام «Governance» یا حکمرانی نوین بودهایم. حکمرانی نوین یک فناوری نرم است که از همه علوم انسانی و حتی همه علوم استفاده میکند تا پیشرفت را در مقیاس ملی، منطقهای و جهانی محقق سازد.
حجتالاسلام والمسلمین لکزایی با تأکید بر اهمیت سیره پیامبر(ص) افزود: برای ما که اسطوره و الگویمان رسول الله(ص) است، بسیار مهم است که ببینیم مولفههای اصلی حکمرانی در سیره نبوی چگونه پاسخ نیازهای اداره جامعه را میدهد.
هفت مولفه مشترک در نظریههای حکمرانی
وی با اشاره به پژوهشی در مدرسه حکمرانی شهید بهشتی(ره) گفت: طبق تحقیقی که اساتید انجام دادهاند و حدود دویست تعریف و نظریه در عرصه حکمرانی را مطالعه کردهاند، هفت مولفه مشترک در این نظریهها کشف شده است.
مولفه اول: شیوههای حکمرانی
رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی اولین مولفه را شیوههای حکمرانی برشمرد و بیان کرد: باید بررسی کنیم در سیره نبوی از چه شیوههایی برای پیشرفت جامعه استفاده شده است. پیامبر(ص) چگونه توانست در مدت بیست و سه سال یک جامعه جاهلی را به جامعه اسلامی تبدیل کند.
مولفه دوم: کنشگران
وی دومین مولفه را کنشگران دانست و افزود: در حکمرانی نوین، کنشگران ذیربط باید دور یک میز جمع شوند. در سیره نبوی باید دید این ماجرا چگونه بوده و جایگاه دولت، نهادهای مدنی و نیروهای اقتصادی چگونه تعریف شده است.
مولفه سوم: کارکردهای حکمرانی
حجتالاسلام والمسلمین لکزایی سومین مولفه را کارکردهای حکمرانی برشمرد و گفت: سه کارکرد مهم حکمرانی عبارتند از: سیاستگذاری، تنظیمگری (ساختارسازی، قاعدهگذاری، نظارت) و تسهیلگری (توانمندسازی و رفع موانع).
مولفه چهارم: اهداف حکمرانی
این استاد حوزه به مولفه چهارم اشاره کرد و اظهار داشت: توسعه و پیشرفت در دنیای امروز عمدتاً بر اقتصاد متمرکز است، اما پیشرفت در سیره نبوی هم جنبه مادی و هم جنبه معنوی دارد.
مولفه پنجم: سبک حکمرانی
وی پنجمین مولفه را سبک حکمرانی دانست و گفت: در حکمرانی نوین از سه سبک هرمی، بازار و شبکهای صحبت میشود. سبک حکمرانی نبوی مبتنی بر نظم ولایی است.
مولفه ششم: گستره حکمرانی
رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی ششمین مولفه را گستره حکمرانی برشمرد و بیان کرد: گستره حکمرانی نبوی به لحاظ زمانی و مکانی توسعهیابنده است، همانگونه که در آیات قرآن بر جهانی بودن رسالت تأکید شده است.
مولفه هفتم: ارزشها
وی در پایان هفتمین مولفه را ارزشها دانست و گفت: ارزشها شامل سنتها، هنجارها و علائق است که در هر مدل حکمرانی بر اساس مکتب مربوطه تعریف میشود.
حجتالاسلام والمسلمین لکزایی در پایان پیشنهاد کرد: این هفت مولفه میتواند چارچوبی برای مطالعه سیره نبوی در حوزه حکمرانی باشد و امیدواریم که به مورد توجه پژوهشگران قرار گیرد.