حجت‌الاسلام و المسلمین دکتر حمیدرضا مطهری:

مناظرات امام رضا(ع)، طراحی مأمون برای ارتقای جایگاه حکومت بود

عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی گفت: در منابع ما ذکر شده است که مأمون مناظرات را با هدف کاستن جایگاه امام(ع) و اینکه ایشان را در شرایط سخت ناتوانی در پاسخ قرار دهد برگزار کرد ولی بنده این نظر را قبول ندارم و معتقدم که مأمون درصدد ارتقای جایگاه حکومت خود بود.

به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، حجت‌الاسلام والمسلمین حمیدرضا مطهری، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ۲۱ اردیبهشت ماه در مراسم رونمایی از کتاب«تاریخ و سیره امام رضا(ع)» در دفتر قم بنیاد علمی فرهنگی آستان قدس رضوی با بیان اینکه گروه تاریخ پژوهشگاه حوزه و دانشگاه و سازمان علمی فرهنگی آستان قدس رضوی در قم، در تولید و نشر این اثر همکاری داشته‌اند، گفت: نویسنده محترم این کتاب یعنی آقای توحیدی‌نیا هم پر کار هستند و هم کارهای دقیق و علمی دارند و با دقت و ظرافت علمی قلم می‌‍زنند. 

وی با اشاره به مسئله ولایتعهدی امام رضا(ع)، افزود: بهره‌برداری سیاسی از موقعیت امام رضا(ع) از جمله اهداف مأمون در اعطای ولایتعهدی به امام(ع) بود که در کتاب هم به آن اشاره شده است و هم بهره‌برداری علمی که البته دیدگاه بنده با نویسنده مقداری متفاوت است. 

مطهری بیان کرد: در منابع ما ذکر شده است که مأمون مناظرات را با هدف کاستن جایگاه امام(ع) و اینکه ایشان را در شرایط سخت ناتوانی در پاسخ قرار دهد، برگزار کرد ولی بنده این نظر را قبول ندارم و معتقدم که مأمون درصدد ارتقای جایگاه حکومت خود بود و یکی از ابعاد اقتدار نشان دادن سطح علمی و پاسخ به سؤالات و شبهات بود.

این پژوهشگر تاریخ اسلام اضافه کرد: علم امام برای این کار مفید بود و مأمون به جایگاه علمی امام(ع) آگاه بود و حتی نسبت به جایگاه علمی فرزند ایشان امام جواد(ع) هم آگاه بود لذا مناظره با ابن اکثم در این راستا ایجاد شد و این نشان می‌دهد مأمون به جایگاه علمی امام واقف است.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با بیان اینکه مأمون همچنین دنبال بهره‌برداری سیاسی بود، تصریح کرد: مأمون درصدد بود تا از امام رضا(ع) به عنوان بزرگ علویان در تأیید حکومتش استفاده کند و این را در نامه خود به صراحت بیان کرده است و امام رضا(ع) با یک کلام این هدف را خنثی کردند و فرمودند مأمون حقی را به ما برمی‌گرداند که دیگران غصب کرده بودند یعنی پدر و اجداد مأمون غاصب مقام خلافت ائمه(ع) بودند. 

مطهری ادامه داد: به هر حال نویسنده محترم توجه خوبی به زندگی امام رضا(ع) داشته است و اثر خوب و ارزشمندی هم ارائه کرده است. تا حدود زیادی در این حجم مختصر جامع است و شاید کمتر اثری سراغ داشته باشیم که هم اتقان علمی و هم جامعیت داشته باشد، در حجمی مختصر هم ارائه شود و البته نیازمند نقد هم هست. 

آخرین اخبار