به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی به نقل از بلاغ، ، به مناسبت هفته وحدت و میلاد پیامبر گرامی اسلام حضرت محمد مصطفی(ص) و امام صادق(ع)، نشست هم‌اندیشی مبلغان نخبه با عنوان «حکمرانی نبوی» برگزار شد. در این نشست، حجت‌الاسلام و المسلمین استاد نجف لک‌زایی، رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، به تبیین مفهوم حکمرانی در سیره نبوی پرداخت و بر نقش محوری مردم در کنار دولت اسلامی تاکید کرد.
حجت‌الاسلام و المسلمین استاد لک‌زایی در آغاز سخنرانی خود، ضمن تبریک میلاد پیامبر اسلام (ص) و امام صادق (ع)، بر لزوم الگوگیری از سیره نبوی در تمامی ابعاد زندگی فردی و اجتماعی تاکید کرد. وی بیان داشت: پیامبر اسلام (ص) نه تنها الگوی کامل برای مومنان هستند، بلکه سیره ایشان راهگشای مشکلات معاصر امت اسلامی نیز می‌باشد.
معنای جدید حکمرانی: فراتر از دولت‌محوری
رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با اشاره به دو معنای سنتی و جدید حکمرانی، توضیح داد: معنای سنتی حکمرانی به حکومت و مدیریت سیاسی محدود می‌شود. اما در معنای جدید، حکمرانی فرایندی است که تمامی ظرفیت‌های جامعه را برای اقامه دین و حل مسائل پیچیده بسیج می‌کند.
وی تاکید کرد: در این نگاه، دولت تنها یکی از بازیگران صحنه است و مردم، نهادهای غیردولتی، نخبگان و سایر اجزای جامعه نیز نقش کلیدی ایفا می‌کنند.
حجت‌الاسلام لک‌زایی با استناد به آیات قرآن کریم، به ویژه آیات خطاب به مومنان (یا أیها الذین آمنوا)، بر مسئولیت همه مومنان در اقامه دین تاکید کرد و بیان داشت : در قرآن کریم، حدود ۸۹ آیه با خطاب «یا أیها الذین آمنوا» آغاز می‌شود که بیشتر آنها امر و دستور الهی هستند. این آیات نشان می‌دهند که مخاطب قرآن تنها دولت اسلامی نیست، بلکه تمامی مومنان در هر جایگاه و نقشی مسئولیت دارند.
سیره نبوی: الگوی مشارکت مردمی
وی با اشاره به سیره نبوی، بیان داشت: پیامبر اسلام (ص) در اقامه دین و حل مسائل جامعه، از ظرفیت‌های مردمی به طور کامل استفاده می‌کردند.
حجت‌الاسلام لک‌زایی مثال‌هایی از جمله جنگ احزاب (خندق) را ذکر کرد که در آن پیامبر (ص) با مشارکت همه‌جانبه مردم، توانستند دشمنان را شکست دهند. وی تاکید کرد: در آن نبرد، نه تنها مردان، بلکه زنان و کودکان نیز نقش فعال داشتند و این نشان‌دهنده اهمیت مشارکت همه‌جانبه در سیره نبوی است.
امر جامعه: مسئولیت جمعی در حل مسائل پیچیده
رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی به مفهوم «امر جامعه» در قرآن کریم اشاره کرد و بیان داشت: امر جامعه به معنای مسئولیت جمعی در حل مسائل پیچیده است.
وی با استناد به آیه ۱۵۹ سوره آل عمران («وَأَمْرُهُمْ شُورَى بَیْنَهُمْ»)، تاکید کرد: در سیره نبوی، تصمیم‌گیری و اجرا با مشارکت همه اجزای جامعه انجام می‌شد.
حجت‌الاسلام لک‌زایی بیان داشت: در مسائل پیچیده و بغرنج، مانند جنگ احزاب، پیامبر (ص) نه تنها از نظر نظامی، بلکه از نظر اقتصادی، اجتماعی و روانی نیز با مشارکت مردم عمل می‌کردند.
مثال‌هایی از حکمرانی نبوی
وی به عنوان مثال به مسئله حجاب اشاره کرد و بیان داشت: حل این مسئله تنها با اقدامات دولتی ممکن نیست. در مسئله حجاب، خانواده، مدرسه، رسانه، بازار و سایر اجزای جامعه نیز مسئولیت دارند. در سیره نبوی، پیامبر (ص) برای حل مسائل اجتماعی، از تمامی ظرفیت‌های جامعه استفاده می‌کردند و این الگو باید در جامعه معاصر نیز مورد توجه قرار گیرد.
حکمرانی نبوی و چالش‌های معاصر
حجت‌الاسلام لک‌زایی با اشاره به چالش‌های معاصر، از جمله تحریم‌های ظالمانه علیه ایران، بر لزوم مشارکت مردمی در حل مشکلات تاکید کرد و گفت: در شرایط کنونی، دولت به تنهایی نمی‌تواند تمامی مشکلات را حل کند و نیاز به مشارکت فعال مردم و نهادهای غیردولتی است.
نهج‌البلاغه: گنجینه حکمرانی نبوی
رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی به اهمیت نهج‌البلاغه به عنوان گنجینه‌ای از حکمرانی نبوی اشاره کرد وی اظهار داشت: در خطبه‌های امام علی(ع)، به ویژه خطبه ۷۲، اصول حکمرانی نبوی به وضوح تبیین شده است. امام علی (ع) بر لزوم مشارکت مردم در اقامه دین و حل مسائل جامعه تاکید داشته‌اند.
نتیجه‌گیری: لزوم الگوگیری از سیره نبوی
در پایان سخنرانی، حجت‌الاسلام لک‌زایی بر لزوم الگوگیری از سیره نبوی در حکمرانی تاکید کرد وگفت: حکمرانی نبوی، الگوی کاملی برای مشارکت مردمی در اقامه دین و حل مسائل جامعه است.
وی از مبلغان و نخبگان خواست تا با تبیین این الگو، زمینه را برای مشارکت فعال مردم در امور جامعه فراهم کنند.
گفتنی است این نشست با پرسش و پاسخ شرکت‌کنندگان و ارائه راهکارهای عملی برای مشارکت مردمی در حکمرانی اسلامی به پایان رسید. حجت‌الاسلام لک‌زایی در پاسخ به پرسش‌ها، بر اهمیت آموزش و آگاه‌سازی مردم در زمینه مسئولیت‌هایشان در اقامه دین تاکید کرد و بیان داشت که مشارکت مردمی، کلید موفقیت در حکمرانی اسلامی است.