دائره المعارف قرآن کریم
عنوان کلان پروژه دائره المعارف قرآن کریم
مجری : محققان پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن
ناظر : علی خراسانی
پژوهشکده : فرهنگ و معارف قران
گروه پژوهشی: دائره المعارف
خروجی : 16جلد کتاب
تاریخ شروع : 1382
تاریخ اتمام : ادامه دارد
خلاصه ی کلان پروژه :
مرکز فرهنگ و معارف قرآن با پیشینة بیش از سه دهه فعالیت پژوهشی و پدید آوردن آثار ارزشمندی چون تفسیر راهنما و فرهنگ قرآن (کلید راهیابی به موضوعات و مفاهیم قرآن) در ادامه پژوهش‌های خود با همکاری دانش‌ورزان قرآنی و بهره‌گیری از تجربیات و انبوه پژوهش‌های انجام شده برای نخستین بار در جهان اسلام اقدام به تألیف دایره المعارف قرآن کریم کرد.
هدف اصلی این مجموعه بی‌سابقه گردآوری اطلاعات معتبر در قلمرو علوم، معارف و اعلام قرآنی به صورتی آسان یاب است به گونه‌ای که برای اهل تحقیق به مثابه منبعی مادر و ماندگار بوده و آنان را از منابع فرعی بی‌نیاز کند و هدف عام تدوین دائره المعارف این است که مخاطبان دانش‌پژوه بتوانند در حد مطالعات پایه از پژوهش‌های مفید قرآنی بهره‌مند شوند.
مشخصات:
1. نخستین دائرةالمعارف قرآن کریم در جهان اسلام که بر اساس استانداردهای دائرةالمعارفی نوشته می شود.
2. جامعیت در قلمرو علوم، معارف و اعلام قرآنی.
3. نگارش بر اساس نظام الفبایی.
4. اشتمال بر 3000 مدخل و 2400 مقاله.
5. منبع و مرجعی قابل اعتماد در موضوعات قرآنی و بی‌نیاز کننده از منابع فرعی.
ویژگی‌های مقالات:
1. جامعیت. پرداختن به همه اقوال و انظار مهم و قابل طرح
2. اصل بی‌طرفی وعدم ارزشگذاری تاحد ممکن باحفظ علقه به‌باورها وآموزه¬های اسلامی وشیعی.
3. نثر دائرةالمعارفی و پرهیز از زیاده‌نویسی و نقل قول مستقیم.
4. صبغه قرآنی مقالات با وجود ارایه مقالات در گروه‌های علمی هفتگانه (فلسفه و کلام، ادیان، علوم قرآنی، فقه و حقوق، اخلاق، معارف، تاریخ و اعلام).
5. استفاده از منابع اصیل و دست اوّل.
6. برخوردار از نظام ارجاعات درون مقاله و برون مقاله‌ای.
7. قابل استفاده برای عموم دانشجویان و طلاب و مبلغان و پژوهشگران و اساتید.
آغاز و فرجام (چشم‌انداز):
این دائرةالمعارف در سال 1376 در مرکز فرهنگ و معارف قرآن با همراهی حدود یکصد نفر از پژوهشگران آغاز شده. تا کنون 16 جلد منتشر شده و ان شاء الله در قالب 30 جلد تا 10 سال دیگر ارایه خواهد شد.
ترجمه دو جلد این اثر به عربی انجام شده و ان شاء الله جلدهای دیگر هم ترجمه شود. برنامه ترجمه این اثر به انگلیسی هم مطرح است.
دائره المعارف قرآن کریم نخستین پژوهش در جهان اسلام در قلمرو مفاهیم، اعلام، ادیان، علوم قرآنی، فقه حقوق و فلسفه کلام است. این پژوهش بر اساس نظام الفبایی فارسی تنظیم شده است. و مدخل های اصلی كه به تصويب کمیته گزینش مدخل ها رسيده است، با رويكرد قرآنى تالیف شده است .
در هریک ازمقالات نهائی، آراى مختلف درباره واژه يا مدخل قرآنى منعكس شده وتنها به ارايه آن بخش از اطلاعات در هر موضوع مى پردازد كه جنبه علمى داشته باشد. البته مولف می توانددیدگاه خودش رابه صورت مستقل و ذیل دیدگاه ها که گزارش می شود ارائه کند.
آدرس منابع مورد استفاده از منابع دسته اول، اصیل و معتبر گرفته شده و در پايان هر مقاله آورده شده است.
هدف تدوين اين دائرة المعارف ارايه اطلاعات علمى در قلمرو قرآنى و سرعت و سهولت دسترسی به اطلاعات است به گونه ای که اهل تحقیق را به منزله منبعی مادر و ماندگار، از مراجعه به منابع فرعی بی نیاز وراه پژوهش بیشتررا برای محققان هموارسازد، نیز در مقالات دائره المعارف به آراء و عقايد خاص مذاهب و مكاتب اسلامى احترام نهاده شده و ديدگاههاى مشهور غير شيعى با روشى منصفانه مطرح گرديده است. مدخل هاى دائرة المعارف از سه حوزه اصلى موضوعات و مفاهيم ، اعلام و علوم قرآن برگزيده شده است.و چنانچه اصطلاح خاص قرآنى در زبان فارسى مشهور باشد اگرچه معادل فارسى آن نيز رايج باشد به صورت ارجاع آورده شده تا حجم بيشترى از واژه هاى دخيل در آيات قرآنى را شامل شود. پیش بینی می شود تالیف این دائره المعارف به بیش 30 جلد برسد.
منبع:
اخبار پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن
کلان پروژه ها, کلان پروژه های پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن
|