به همت پژوهشکده الهیات خانواده
فصلنامه «اخلاق» به پله ۳۲ رسید/ مسائل اخلاقی همسران مذهبی در روابط فامیلی
گروه اندیشه ــ سی و دومین شماره فصلنامه علمی ترویجی «اخلاق» به صاحب‌امتیازی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم منتشر شد.
به گزارش ایکسا: سی و دومین شماره فصلنامه علمی ترویجی «اخلاق» به صاحب‌امتیازی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم و مدیرمسئولی محمد قطبی جشوقانی منتشر شد.
عناوین مقالات این شماره بدین قرار است:
«مسائل اخلاقی همسران خانواده‌های مذهبی در روابط متقابل فامیلی»،
«اهمیت راهبردی دیدگاه کانت برای اخلاق زیست محیطی»،
«الگوهای اخلاقی بازگشت به خانواده در جهان معاصر با تاکید بر نظریه شهید مطهری»،
«ناروایی همجنسگرایی در نظریه اسلامی قانون طبیعی؛نقد مقاله درباره اقلیت‌های جنسی»،
«اصول پرورش فضائل اخلاقی در فرزندان برمبنای سیره تربیتی حضرت زهرا»
و «اثرات مصرف‌گرایی بر هویت اخلاقی فردی با تکیه بر سبک زندگی ایرانیان».
مسائل اخلاقی همسران در روابط فامیلی
در چکیده مقاله «مسائل اخلاقی همسران خانواده‌های مذهبی در روابط متقابل فامیلی» می‌خوانیم: «از جمله زمینه‌های مهم بروز اختلافات زناشویی و طلاق در خانواده‌های مذهبی، روابط همسران با فامیل است. مشکلات اخلاقی پدیدآمده در این روابط می‌تواند موجب بروز اختلالات فراوانی در زندگی زناشویی شود. پژوهش حاضر به بررسی مسائل اخلاقی همسران مذهبی در روابط فامیلی پرداخته و از روش پژوهش کیفی، روش تفسیری و تحلیل محتوای متون اسلامی استفاده کرده است. براساس نتایج مقاله، مسائل اخلاقی موجود در روابط همسران مذهبی با فامیل از نظر موضوع بیست و پنج مورد است: مسائل دسته اول تعاملی است و از ارتباط یا حضور در مجالس، رعایت موازین دینی، امور تربیتی، وابستگی‌ها و تبعیض‌ها نشات می‌گیرد؛ مسائل دسته دوم به حمایت‌های معنوی مربوط است، مانند کمک به والدین و حل مشکلات آن‌ها و تبادل اطلاعات؛ مسائل دسته سوم حمایت‌های مادی مانند تامین مالی والدین را دربردارد. ریشه‌های بروز این مسائل در بیست عنوان کلی، مانند ضعف آگاهی درباره مهارت‌های زندگی و افول دینداری و اخلاق در خانواده‌ها، دسته‌بندی شده است.»
الگوهای اخلاقی بازگشت به خانواده
در چکیده مقاله «الگوهای اخلاقی بازگشت به خانواده در جهان معاصر با تاکید بر نظریه شهید مطهری» چنین آمده است: «خانواده رکن بنیادین جامعه انسانی است، اما با افول و ضعف رویکرد اخلاقی به زندگی، این رکن دچار مشکل شده و محبت، مودت و رحمت، در میان مردم، روبه کاهش است. الگوهای متعددی برای ایجاد علاقه به خانواده ارائه شده که به نظر می‌رسد الگوی اخلاقی‌ای که استاد مطهری با تکیه بر تعالیم الهی به دست داده، بهترین راه برای تحکیم بنیان خانواده است. این پژوهش که به روش توصیفی - تحلیلی انجام شده، در پی تبیین این الگو و نظریه است. هدف پژوهش این است که نشان دهد روند فعلی اوضاع فرهنگی جامعه جهانی، مشکل بزرگی برای جامعه اسلامی است. این مشکل در عرفی شدن دین و اخلاق، تبلیغات غرب و ترویج شهوت ریشه دارد. با تبلیغات فرهنگی غرب، هدف از تشکیل خانواده برای انسان معاصر مبهم شده است؛ چنان که نمی‌داند، آیا براساس فطرت خود به همسر، فرزند و والدین و محبت به آن‌ها نیازمند است و نیازهای جنسی ابزاری برای کمک به رفع این نیاز فطری است یا خانواده فقط بهانه‌ای برای رفع نیاز شهوانی است و حرمت، قداست و ارزش دیگری ندارد؟ گروهی نظر دوم را پذیرفته‌اند، اما اندیشمندان الهی، مانند شهید مطهری، نظر اول را ارائه می‌کنند و معتقدند تنها راه سعادت بشر بازگشت به اصل خانواده است و چنین بازگشتی با الگوی فطرت، یعنی میل فطری زن و مرد به تشکیل خانواده، مهرورزی به یکدیگر، گرایش فطری به همزیستی عاطفی با عزیزان و... دیر یا زود محقق می‌شود.»
ناروایی همجنسگرایی در نظریه اسلامی
در طلیعه مقاله «ناروایی همجنسگرایی در نظریه اسلامی قانون طبیعی؛ نقد مقاله «درباره اقلیت‌های جنسی»» چنین آمده است: «ناروایی همجنسگرایی که بیشتر در قالب برهان «امر غیرطبیعی» تبیین می‌شود، چندی پیش توسط آقای آرش نراقی، در مقاله‌ای با عنوان «درباره اقلیت‌های جنسی» مورد مناقشه قرار گرفت. از نظر او، براهین عقلانی ممکن برای غیرطبیعی بودن همجنسگرایی در حکمت عملی اسلامی مخدوش هستند. وی با تعریف «طبیعت» و اتکا بر تعریف ارسطویی «غایت‌گرا» به دفاع از ایده «تعدد» کارکردها می‌پردازد، و بر فرض این برهان نیز همجنسگرایی را موافق با «لذت‌جویی» دانسته آن را کارکردی هم‌عرض «فرزندآوری» برای قوه جنسی انسان معرفی می‌کند. نوشتار حاضر به نقد تعاریف وی، و ارائه قانون عقل عملی در نظریه اسلامی قانون طبیعی پرداخته، و نشان داده کارکردها به مثابه «کمال»های هر قوه نفس، رو به سوی کامل‌ترین «غایت» دارند. همچنین، براساس آموزه سنخیت، لازم است هر کارکرد با کارکرد نهایی یا همان خیر کامل سنخیت داشته باشد. به همین دلیل، توقف در کثرت و عدم نیل به وحدت، مخل غایت‌مندی و به لغویت می‌انجامد. لذت اگر به تنهایی دیده شود بر خلاف ایده انسان کامل در فلسفه اسلامی خواهد بود. موارد استثنا نیز تحلیل شده‌اند.»
پرورش فضائل اخلاقی در فرزندان
در آغاز مقاله «اصول پرورش فضائل اخلاقی در فرزندان بر مبنای سیره تربیتی حضرت زهرا» می‌خوانیم: «این پژوهش، با روش توصیفی تحلیلی، به واکاوی سیره تربیتی حضرت زهرا پرداخته است تا اصول پرورش فضائل اخلاقی در فرزندان را از دیدگاه ایشان تبیین کند. بهره‌گیری از این اصول به راهکارهای تربیتی والدین و مربیان جهت می‌دهد و فعالیت‌های آن‌ها را در عرصه تربیت هدفمند می‌کند. در روش تربیتی حضرت زهرا، اصول تربیتی در سه سطح نمود دارد؛ اصول ناظر به والدین، اصول ناظر به فرزندان و اصول ناظر به عمل تربیتی. اصول ناظر به والدین نشان می‌دهد در منطق تربیتی آن حضرت، تربیت فعل خداست و از این حیث استعانت از خدا برای کسب شایستگی در مقام نمایندگی او لازم است. همچنین، برخورداری از ثبات عاطفی و تخصص از اصول مربوط به والدین است. اصول ناظر به کودک بیانگر لزوم آگاهی از ظرفیت جسمی و روحی فرزندان است. از میان اصول ناظر به عمل تربیتی، هنرگرایی، تحریک حق‌طلبی، ترجیح عقل‌گرایی ایمانی برنازپروری، کرامت پروری و اقدام عملی، در سیره تربیتی صدیقه طاهره اهمیت بیشتری دارند.»
برای دریافت فایل مجله کلیک کنید
منبع:
سایت و روابط عمومی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
اخبار پژوهشکده الهیات خانواده, فصلنامه اخلاق
|