پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن
الگوی اخلاق توحیدی در قرآن کریم از منظر علامه طباطبایی
علامه طباطبایی(ره) مدعی است قرآن کریم در زمینه اخلاق مبتکر شیوه‌ای خاص است که غایت فعل اخلاقی را رسیدن به «وجه‌اللّه» و رضای الهی می‌داند و مبتنی است بر توحید خالص، عبودیت محض و حبّ عبودی. انسان بر اثر باور عمیق توحیدی تنها خدای متعال را مالک مطلق عالم و مؤثر حقیقی می‌داند و بر اثر عبودیت خالصانه پروردگار و اشتداد ایمان و معرفت به اسما و صفات الهی به محبت الهی دست می‌یابد؛ درنتیجه تنها در پی اموری است که محبوب پروردگار است و گریزان از کارهایی است که مبغوض خدای متعال است.
الگوی اخلاق توحیدی در قرآن کریم از منظر علامه طباطبایی
نویسنده: محمد ابوطالبی
تهیه: پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن
نوبت چاپ: اول، 1398
صفحات: 280
قطع: رقعی، شومیز
قیمت: 450000 ریال
کد: 536
علامه طباطبایی(ره) مدعی است قرآن کریم در زمینه اخلاق مبتکر شیوه‌ای خاص است که غایت فعل اخلاقی را رسیدن به «وجه‌اللّه» و رضای الهی می‌داند و مبتنی است بر توحید خالص، عبودیت محض و حبّ عبودی. انسان بر اثر باور عمیق توحیدی تنها خدای متعال را مالک مطلق عالم و مؤثر حقیقی می‌داند و بر اثر عبودیت خالصانه پروردگار و اشتداد ایمان و معرفت به اسما و صفات الهی به محبت الهی دست می‌یابد؛ درنتیجه تنها در پی اموری است که محبوب پروردگار است و گریزان از کارهایی است که مبغوض خدای متعال است.
چکیده کتاب به قلم نویسنده
علامه طباطبایی(ره) ضمن بیان مسالک گوناگون اخلاقی، مدعی است قرآن کریم در این زمینه مبتکر شیوه‌ای خاص است که در شرایع پیشین سابقه ندارد.
در این روش بر خلاف دیگرمسالک، غایت فعل اخلاقی، نه غایت دنیوی و محبوبیت نزد مردم است و نه غایت اخروی و دستیابی به نعمت‌های بهشت و رهایی از عذاب دوزخ؛ بلکه غایت آن رسیدن به «وجه الله» و رضای الهی بوده و مبتنی بر «توحید خالص»، «عبودیت محض» و «حبّ عبودی» است.
انسان بر اثر باور عمیق توحیدی تنها خدای متعال را مالک مطلق عالّم ومؤثر حقیقی می‌داند و بر اثر عبودیت خالصانه پروردگار و اشتداد ایمان و معرفت به اسما و صفات الهی به محبت الهی دست یافته و در نتیجه تنها در پی کسب رضای الهی ورسیدن به «وجه الله» است.
تمام سعی و تلاش چنین انسانی آراستگی به فضایلی است که محبوب پروردگار و پیراستگی از رذایل و اموری است که مبغوض پروردگار است. ایشان مدعی است با چنین باور عمیق توحیدی و حبّ شدیدی نسبت به پروردگار، رذایل و بدیها از وجود انسان به‌کلی ریشهکن گردیده، جایی برای حلول رذایل باقی نمیماند تا در پی زدودن آن برآییم. این پژوهش با روش توصیفی و تحلیلی با استفاده از تفسیر گرانقدر المیزان و برخی دیگر از آثار علامه طباطبایی و شاگردان برجسته ایشان، با تبیین مبانی، ویژگی‌ها و ابعاد سهگانه شناختی، گرایشی و رفتاریِ این مسلک اخلاقی، در پی ارائه الگویی اخلاقی به عنوان شیوه اخلاقی قرآن کریم برای سالکان راه خدا و طالبان کمال است.
مراد از «الگوسازی اخلاق توحیدی» ارائه روشی است در اخلاق که بر مبنای توحید خالص، حبّ عبودی و عبودیت محض شکل گرفته است و به اعتقاد علامه طباطبایی از اختصاصات قرآن کریم بوده و در شرایع پیشین سابقه نداشته است. نتیجه این پژوهش آن استکه یکی از بهترین الگوها و اثرگذارترین آنها در تخلق به اخلاق کریمه، الگوی اخلاق توحیدی است که انسان با تعمیق شناخت خدا و رسیدن به توحید خالص و از‌دیاد محبت الهی و عبودیت خالصانه به جایی می‌رسد که تمام همّ و غمّش رسیدن به «رضای محبوب» و «وجه الله» میگردد. چنین انسانی همواره در پی انجام اعمال و اکتساب اخلاقی است که رضایت محبوبش، یعنی خدای متعالی را در پی داشته باشد و پیوسته از کارها و صفاتی که کراهت محبوب را در پی دارد، گریزان است.
کلیدواژگان: اخلاق، توحید، محبت، عبودیت، اخلاص، علامه طباطبایی.
منبع:
اخبار پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن
اخبار پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن, آثار علمی پژوهشکده فرهنگ و معارف قران
|