به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، نشست علمی ترویجی «کارآمدی دولت در اندیشه شیخ شهاب الدین سهروردی» با ارائه دکتر رجبعلی اسفندیار و نقد دکتر مرتضی یوسفی راد، اسفند ماه 1402 در پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی برگزار گردید.
دکتر اسفندیار در این نشست بیان کرد: «ما یک سوالی داشتیم و این سوال را به اندیشمندانی مانند سهروردی عرضه کردیم؛ اگر کارآمدی دولت را به معنای رسیدن به اهداف در دولت در نظر بگیریم، چگونه میتوان به این اهداف رسید؟ ایده اصلی این است که از نگاه شیخ اشراق، برای رسیدن به کارآمدی دولت، حکمرانی تعلیم و تربیت، مقدم بر سایر حکمرانیها است؛ چرا که در نگاه سهروردی، آموزش فرد اهمیت فراوان دارد و آموزش فرد به آموزش جامعه میانجامد و در نهایت حکیم متأله از نظر شیخ اشراق، بهترین فرد برای تولی اداره امور جامعه است؛ شبکهای از نخبگان کارآمد را گرد خودش جمع میکند و این گروه عهدهدار امور مردم خواهند بود.»
وی در خصوص اهمیت تعلیم و تربیت بیان کرد: «در نگاه سهروردی برای رسیدن به کارآمدی، ابتدا باید ذهن انسان در جامعه را تغییر داد. برای اینکه جامعه را کارآمد کنیم، سهروردی معتقد است، ابتدا به ذهن انسان باید پرداخت. سپس به تثبیت موقعیت و در مرحله سوم به تولید، ایجاد ظرفیت و کسب توانایی و امکانات پرداخت. مدیریت ذهن، مربوط به رشته مدیریت نیست، در واقع یک نوع بحث فلسفه سیاسی است؛ این که چگونه ذهن را مدیریت کرد تا بتوان به یک فرد صالح، خانواده صالح و جامعه صالح رسید. این نیازمند یک تلاش و جهاد همه گونه است.»
دکتر اسفندیار افزود: «نهادسازی هم یکی از منابع ایجاد امکانات جدید است که بر رفتار و تعاملات انسانی و اجتماعی میتواند معیار و مرجع عمل قرار گیرد و باعث روان شدن و سرعت تعاملات و تنظیم و قانونمندی تعاملات شود. شیخ اشراق این مهم را در دل رهبری جامعه تعریف میکند و معتقد است رهبری حکیم متأله، سالکان را گرد خود جمع میکند و از طریق آنان بر مشکلات پیروز میشود. یعنی شبکهای از نخبگان ایجاد میکند. در بحث مدیریت بحران که در واقع همان مدیریت شر و شقاوت در عالم است، انسان متصل به نورالانوار میتواند به راحتی شر و شقاوت و ظلمات را از خودش دور کند. حوادث و بحرانها هم از این قبیلاند. انسان سالک الی الله در برابر امتحان الهی با صبر و بردباری پیروز خواهد شد و با آموزشهای معنوی صادره که رکن اساسی توسعه انسان هستند، در نگاه شیخ اشراق انسان میتواند از بحرانها عبور کند. وظیفه رهبر جامعه است که استعدادهای نهفته در جامعه را در جهت حل بحرانها و ایجاد ظرفیت و توان بیشتر به کار گیرد.»
در ادامه دکتر یوسفی راد به عنوان ناقد، ضمن تقدیر از انتخاب موضوع بحث، انتقادات خود را مطرح کردند.
نشست علمی ترویجی «کارآمدی دولت در اندیشه شیخ شهاب الدین سهروردی» ذیل پروژه «کارآمدی دولت در اندیشه سیاسی متفکران مسلمان» برگزار گردید.