پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی
اندیشه سیاسی شرف الدین
اندیشه سیاسی شرفالدین نامی است که بر مجموعهای از مقالات منتخب گذاشته شده است و هدف از آن، ترسیم کلیت آرا و نظرهای سیاسی شرفالدین بهصورتی منسجم و نظاممند است. بررسی اندیشه سیاسی شرفالدین از آن رو اهمیت دارد که او از جمله عالمانی است که به صورت مستقیم با پدیده امپریالیسم فرانسه روبهرو شده است.
عنوان اثر:اندیشه سیاسی شرف الدین
نویسنده: محمد پزشگی
موضوع:اندیشه سیاسی
زبان: فارسی
سال نشر:1387
تیراژ:1500
تعداد صفحات :268ص
تعداد جلد :1ج
نوبت چاپ:اوّل
سال نشر:1387
ناشر: بوستان کتاب قم
فهرست مطالب کتاب
• فصل اوّل: بررسی زندگی و زمانۀ علامه شرفالدین
• فصل دوم:مبانی اندیشۀ سیاسی سید عبدالحسین شرفالدین
• فصل سوم: نگرشی بر فقه سیاسی شرفالدین
• فصل چهارم: اصول و شیوههای گفتوگوی مذهبی در اندیشۀ شرفالدین
• فصل پنجم: الزامات گفت و شنود با تأکید بر اندیشۀ علامه شرفالدین و امام موسی صدر
• فصل ششم: وحدت سیاسی از دیدگاه علامه شرفالدین
• فصل هفتم: وظیفۀ اسلامی در برابر استعمار نو در اندیشۀ سیاسی شرفالدین
• خاتمه
• کتابنامه
موضوع اثر و اهمیت آن
اندیشه سیاسی شرفالدین نامی است که بر مجموعهای از مقالات منتخب گذاشته شده است و هدف از آن، ترسیم کلیت آرا و نظرهای سیاسی شرفالدین بهصورتی منسجم و نظاممند است. بررسی اندیشه سیاسی شرفالدین از آن رو اهمیت دارد که او از جمله عالمانی است که به صورت مستقیم با پدیده امپریالیسم فرانسه روبهرو شده است. تجربه تلخ امپریالیسم و واکنش علمی و فرهنگی در برابر آن موجب شده است که اندیشه سیاسی شرفالدین بازتابی از واکنش اسلامی معاصر در مورد مسئله هویت اسلامی باشد؛ مسئلهای که بخش عمدهای از فضای فکری و سیاسی اسلام معاصر را در بر میگیرد.
برجستگیهای اثر نسبت به آثار مشابه
سالیان پیش محمدرضا حکیمی با نگارش کتاب شرف¬الدینتلاش کرد تا این شخصیت نوگرای اسلامی معاصر را به ایرانیان بشناساند، اما تا زمان برگزاری همایش بینالمللی علامه شرفالدین در یکی – دو سال اخیر گام مؤثری در ارائه اندیشههای او صورت نگرفته است. کتاب حاضر را میتوان با اطمینان تنها کتابی دانست که به زبان فارسی و شاید به زبان عربی درباره وجوه سیاسی اندیشه او – اعم از مبانی کلامی اندیشه سیاسی، اندیشه سیاسی و نظریههای سیاسی – به نگارش درآمده است.
روش تحقیق و ارائۀ مطالب
بهرغم آنکه کتاب حاضر حاصل تلاش گروهی از نویسندگان میباشد، اما میتوان به ضرس قاطع ادعا کرد که در استخراج، تبیین و ارائه اندیشه سیاسی شرفالدین از روش تفسیری استفاده شده است. در این روش، کلیت فرآیند تحصیل اندیشه سیاسی شرفالدین از استخراج مبانی اندیشه سیاسی او تا ابتنای مسائل اندیشه سیاسی بر مبانی مذکور و استنتاج نتایج سیاسی همگی مبتنی بر خوانش متون شرفالدین و توجه به نتایج سیاسی این متون میباشد.
نتیجۀ اثر
سه نتیجه عمده را میتوان از کتاباندیشه سیاسی شرف¬الدینانتظار داشت: نخست آنکه این کتاب از منظر آکادمیک چگونگی اتصال و ارتباط عناصر اندیشه رسمی شیعی و مفاهیم فقه سیاسی آن را با رویدادهای سیاسی معاصر جوامع اسلامی نشان میدهد، از اینرو ناظر به وضعیت سیاسی جوامع اسلامی معاصر است؛ دوم اینکه در کتاب آشکارا نشان داده شده که هسته مرکزی اندیشه سیاسی شرفالدین نظریه امامت شیعی میباشد و سوم آنکه کتاب بهدرستی بیان می کند که فکر و عمل سیاسی شرفالدین در چارچوب اندیشه نوگرای اسلامی معاصر قرار دارد.
مباحث اصلی اثر
کتاب حاضر از یک مقدمه، هفت فصل و یک خاتمه تشکیل شده است. در مقدمه، به معرفی اجمالی جایگاه اندیشه شرفالدین و اهمیت آن پرداخته شده است. فصل اول، به بررسی زندگی و زمانه شرفالدین و تأثیر تجربه سیاسی او در تکوین اندیشه سیاسیاش میپردازد. فصل دوم، بنیانهای اندیشه سیاسی شرفالدین را بیان میکند. در این فصل، نشان داده شده است که نظریه امامت هسته مرکزی اندیشه سیاسی شرفالدین میباشد. فصل سوم کتاب، نگاه عمومی و مختصر به کلّیت اندیشه سیاسی شرفالدین دارد و موضوعات و مسائل اندیشه سیاسی او را مرور میکند. فصلهای بعدی کتاب به اقتضای دو پدیده استبداد داخلی و استعمار خارجی درباره این دو معضل جوامع اسلامی مباحثی را بیان میکند. فصل چهارم، موضوع وحدت سیاسی جوامع اسلامی را از نظر شرفالدین مورد بررسی قرار میدهد و فصل پنجم کتاب، راهکارهای گفتوگوی دو نظریه امامت شیعه و خلافت اهل تسنن را به مثابه نخستین و مهمترین گام عملی درجهت وحدت اسلامی تشریح میکند. فصل ششم، مسئله مسلمانان و نوع برخورد آنها با پدیده استعمار را از نظر شرفالدین ارائه مینماید. در فصل هفتم، از گفتوگو بهعنوان میراث سیاسی شرفالدین برای شخصیتهای نوگرای متأخرتر جهان اسلام سخن به میان آمده است. خاتمه کتاب نیز مروری اجمالی به مباحث کتاب و نتایجی چند از فصلهای هفتگانه است.
منبع:
پایگاه اطلاع رسانی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
محمد پزشگی, آثار علمی, آثار علمی پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی
|