در کمیسیون سیاسی پنجمین همایش گفتمان علوم انسانی اسلامی مطرح شد که جناح‌ها به جای تولید برنامه و کادرسازی و تولید نظریه دولت‌سازی کارآمد، با جدل فرصت‌سوزی و تهدیدآفرینی می‌کنند؛ همچنین بیان شد که بحث رکود و تورم توأمان مختص این دولت و دولت دیگر هم نیست و درآمدها به سمت دلالی می‌رود که آفتی جدی است که نظام را دچار استحاله می‌کند.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی ایسکا ، علیرضا صدرا، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران، چهارشنبه، ششم آذرماه، در کمیسیون علوم سیاسی اسلامی از پنجمین کنگره علوم انسانی اسلامی در دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم به تشریح نظریه «دولت معمار» پرداخت و گفت: دولت معمار هم علم و هم فن است، یعنی هم جنبه تئوریک و هم جنبه عملی دارد.
وی افزود: انقلاب اسلامی در گام اول پیروز شد و نظام‌سازی کرد و در گام دوم چشم‌انداز خود را تمدن نوین اسلامی بر مبنای الگوی پیشرفت تعریف کرده و چالش روبروی آن هم کارآمدی ملی در عرصه‌های مختلف سیاسی، اقتصادی و اجتماعی و ... است.
وی با بیان اینکه دولت فرانهاد و مسلط بر نهادهای دیگر است، اظهار کرد: دولت می‌تواند نقش زیادی در موفقیت گام دوم انقلاب داشته باشد، کما اینکه مقام معظم رهبری فرایند چندگانه رسیدن به تمدن نوین اسلامی را بیان کردند و دولت‌سازی یکی از این مراحل بود.
معنویت و اراده مردم در انقلاب
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران با بیان اینکه باید دولت‌سازی کارآمد را ایجاد کنیم که مراد از دولت در اینجا مجموعه هیئت حاکمه است، بیان کرد: انقلاب اسلامی دو عنصر را وارد سیاست کرد؛ یکی معنویت و دیگری مردم و اراده عمومی که به صورت حقیقی وارد انقلاب ایران شد و کسانی مانند میشل فوکو بر آن تصریح کرده است.
استاد دانشگاه تهران تصریح کرد: ایران بعد از انقلاب جنگ را اداره کرد که در واقع جنگ جهانی سوم بود و در امور دیگر هم در چهار دهه نخست موفقیت زیادی در پرتو همین دو عنصر معنویت و اراده عمومی داشته است؛ انقلاب توانست زیرساخت‌ها را بسازد، نیروسازی کرده و نقدینگی زیادی ایجاد کند.
وی افزود: کشور ایران ۳۲۰۰ برابر کشوری مانند بحرین است یا لبنان به اندازه یک شهر متوسط ماست، ولی در کمتر نقطه‌ای در ایران است که خدمات عمومی نباشد، ولی در لبنان در تأمین برق مردم درمانده‌اند و ما صادرکننده برق هستیم.
تورم و رکود؛ آفتی برای استحاله انقلاب
صدرا اظهار کرد: با وجود این موفقیت‌ها دچار مشکلات جدی به همان میزان و شدت هستیم که عمده آن بحث رکود و تورم توأمان است و مختص این دولت و دولت دیگر هم نیست؛ درآمدها به جای رفتن به سمت تولید به سمت دلالی می‌رود که آفتی جدی، بی‌سابقه و خطرناک است و نظام را دچار استحاله می‌کند.
صدرا افزود: در سیاست‌های اقتصادی مشکل داریم؛ زیرا دولت در جایی که نباید وارد شود، ورود می‌کند و در جایی که باید وارد شود، نمی‌شود؛ دولت بانک‌ها را رها کرده و یا خودش وارد پیمانکاری می‌شود و مشکلات را بیشتر می‌کند که البته معتقدم ریشه این مسائل فرهنگی است. متأسفانه هم مردم انتظار دارند که دولت همه‌کاره باشد و هم کسانی که بر سر کار می‌آیند، خود را همه‌کاره نشان می‌دهند، در حالی که دولت باید نقش دولتی بودن خود را ایفا کند.
جنگ جناحی نداریم، ولی جدل داریم
وی اظهار کرد: جناح‌ها به جای تولید برنامه و کادرسازی با جدل و جدال، فرصت‌سوزی و تهدیدآفرینی می‌کنند؛ قرآن فرموده است که از منازعه و سستی بپرهیزید تا هیبت شما فرو نریزد، البته ما جنگ جناحی نداریم، ولی جدل داریم که آسیب‌زاست.
وی با بیان اینکه مقام معظم رهبری مدیریت جهادی را کلید موفقیت کشور می‌دانند، افزود: مع‌الأسف نهادی مانند جهاد کشاورزی هم از این مسئله دور شده و به جای اینکه کشاورزی، جهادی شود، شاهد بروز برخی فسادها حتی در این نهاد هم هستیم؛ بنابراین باید سازمان‌ها را نهادی کنیم نه اینکه نهادها را سازمانی.
صدرا با بیان اینکه باید به بازخوانی نقش دولت در نظام بپردازیم، تصریح کرد: کشور بدون الگوی پیشرفت امکان موفقیت نخواهد داشت؛ زیرا هر دولتی که سر کار می‌آید، پاندولی(زیکزاگی) رفتار می‌کنند، در حالی که باید مبتنی بر الگوی جامع حرکت کنند.
وی با بیان اینکه در کشور دچار شکاف طبقاتی و تبعیض هستیم که سبب توزیع فقر شده است، بیان کرد: دولت تنها وظیفه سیاست‌گذاری و اعمال آن و نه اجرا را دارد؛ لذا در اجرا مردم باید همه‌کاره باشند و آنان را مشارکت بدهیم. نظام در تربیت نیرو موفق بوده؛ ولی در سازماندهی موفق نبوده است و چون دولت معماری نمی‌کند و به کار بنٌایی می‌پردازد، نیروها هدر می‌روند.
صدرا با بیان اینکه دولت باید ستاد باشد و نه صف، افزود: مثلاً در بحث مسکن ملی دولت نباید تأمین منابع کند، بلکه باید تضمین منابع کند؛ یعنی کار را شروع کند و مابقی را برعهده مردم بگذارد و خودش وارد پیمانکاری نشود. دولت، مهندس و معمار پیشرفت جامعه است که باید نهادسازی و نظام سازی کند و همه براساس الگو ساختارهای خود را بازسازی کنند؛ دولت مدیر راهبردی است که منابع مالی و مادی و نیروی انسانی را بسیج و سازماندهی می‌کند.
مشکل‌آفرینی بانک‌ها
صدرا بیان کرد: در کجای دنیا این قدر بانک‌ها دولتی هستند و به همین دلیل خودشان، مشکلی برای کشور شده‌اند؛ مجلس، کارخانه تولید قانون شده و در ۴۰ سال گذشته، ۱۲۶۰۰ قانون تولید کرده است در حالی که مجلس باید قانون خوب تولید کند.
وی افزود: رئیس مجلس و معاون اول رئیس جمهور می‌گویند که ای‌کاش بانک‌ها به کار اصلی خود می‌پرداختند و بنگاه‌داری نمی‌کردند؛ این حرف از ایشان پذیرفته نیست، زیرا از مردم رأی گرفته‌اند که این مشکلات را حل کنند. فلسفه دولت معمار ایجاد توازن و تعادل و تعالی است.
بی‌قرارگی الگو داریم
وی با بیان اینکه عدالت و پیشرفت با همدیگر قابل جمع است، افزود: ما در کشور بی‌قرارگی الگو داریم و نظریاتی میدهیم که دانشگاهی و تئوری است و نمی‌تواند مشکل عملی را از کشور حل کند.
همچنین، حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی امیدی، عضو هیئت علمی مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره) گفت: در طرح شما مفاهیم زیادی وجود دارد که سبب اختلاط مفاهیم شده است و از طرفی برای شما فرقی نمی‌کند که نظر «دولت معمار» خود را نظریه، الگو و یا طرح بدانید. همچنین مطرح کردن بحث دولت در کنار امامت مستلزم تبیین رابطه این دو است؛ یعنی تمایز میان دولت - ملت و امامت - امت باید روشن شود.
وی افزود: جایگاه مردم در نظریه دولت معمار روشن نشده، ضمن اینکه معلوم نیست این دولت معمار انتصابی است و یا انتخابی؛ لذا وقتی این مسئله روشن نیست نقش مردم روشن نخواهد شد. ایده دولت معمار ایده خوبی است، ولی به نظر می‌رسد که مقام معظم رهبری عنصر مقاومت را در دکترین نظام قرار می‌دهد، ولی در این طرح مشخص نبود.
گرایش به غرب؛ مشکل بزرگ کشور
عضو هیئت علمی مؤسسه امام خمینی(ره) گفت: یکی از مشکلات امروز رکون به کشور‌های غربی است که جامعه را دچار عدم انسجام و هماهنگی می‌کند؛ همچنین جایگاه مدیریت جهادی در طرح دولت معمار مشخص نشده است.
حجت‌الاسلام والمسلمین نجف لکزایی، رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، هم به عنوان ناقد گفت: ابهام در نظریه ایشان این است که نسبت دولت با دین و جایگاه رهبری توضیح داده نشده است؛ همچنین وی الگوی دولت معمار را در کنار الگو‌های رایج نشان داده است؛ یعنی دولت نه حداکثری و نه حداقلی است بلکه دولت کارگزار است. اگر بگوئیم دولت حداقلی، اجزایی دارد و یکی از آن دولت معمار است چه اشکالی خواهد داشت؟.
رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی بیان کرد: ایشان معتقد است که دولت در ۴۰ سال گذشته التقاطی بوده است؛ این آسیب‌شناسی، آسیب شناسی خوبی است، ولی معتقدم ما نظریه دولت ولو التقاطی هم نداشته‌ایم. هنوز در سطح نظام سیاسی غیر از رهبری (که دولت‌سازی را مطرح کرده است) در میان جناح‌های سیاسی و احزاب، اساساً بحث دولت وارد حوزه امور اندیشه‌ای آنان نشده است. در مورد آن فکر نمی‌کنند و حرف نمی‌زنند و ارائه نکرده اند.
وی با بیان اینکه نبود نظریه دولت سبب بروز مشکلات شده است، افزود: به همین دلیل شاهدیم که رئیس هر قوه‌ای که در کشور عوض شده خواسته کار‌ها را از ریشه شروع کند و کار رؤسای قبلی را زیر سؤال می‌برد.
لکزایی با اشاره به مراحل تحقق دولت معمار در نظریه ایشان افزود: مسئله‌ای که وجود دارد این است که در این بخش، اینکه مسئولیت دولت‌سازی کارآمد بر دوش چه کسی است؟ و چگونه می‌تواند محقق شود روشن نیست.
معاون پژوهش دفتر تبلیغات اسلامی تصریح کرد: این نظریه جهت‌گیری ندارد و عنوان آن، فقدان جهت‌گیری است.
منبع:خبرگزاری ایکنا
كلمات كليدي :
کمیسون تخصصی علوم انسانی , اخبار پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی
تاریخ خبر: 1398/9/7 پنجشنبهتعداد بازدید کل: 342 تعداد بازدید امروز: 1