پنجمین سمینار پژوهشکده مهدویت و آینده پژوهی با عنوان :«بررسي پديده وضع و تحريف در احاديث مهدويت جريان‌ها، نمونه‌ها و برآيندها» در 15 بهمن سال 1399 ساعت 10 صبح در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار گردید این پروژه توسط حجت الاسلام والمسلمین دکتر خدامراد سلیمیان، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی از پروژه¬های قطب تعمیق ایمان دینی بوده که از سال 1397 شروع شده و در حال اتمام می باشد.به گزارش پایگاه اطلاع رسانی ایسکا (پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی ) حجت الاسلام خدامراد سلیمیان گفت: از آنجايي که پس از آيات نوراني قرآن کريم، سنّت و سخنان پيشوايان معصوم(ع)، سرچشمه دريافت آموزه‌هاي ديني است، مسلمانان از سال‌هاي نخست اسلام تا اكنون، به نگهداري و نقل آن اهتمام داشته‌اند. با اين حال، اين گنجينه سترگ در گذر زمان و پشت¬سرنهادن فراز و فرودهايي، پديده‌هاي تلخ و شيريني را به خود ديده است.
در ميان انبوه احادیث صحيح و معتبر، گاهي با انگيزه‌هايي چون: اختلال در آموزه‌هاي اسلامي، بهره‌مندي از منافع سياسي، بهره¬هاي فرقه¬اي و قومي، بزرگداشت خود و گاهي نيز با پندار رونق‌بخشي به دين و ارزش¬هاي الهي، دچار برخي تحريف‌ها و دگرگوني‌ها در سند، متن و محتوا شده است. و البته گاهي نيز به همان انگيزه‌هاي يادشده در کنار اين دگرگوني‌ها، افرادي فرصت‌طلب، سودجو و جاه‌طلب براي رسيدن به خواسته‌هاي خود به ساختن حديث‌هايي چند، دست زده‌اند.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه عنوان کرد: اگرچه شمار سازندگان حديث و نيز حديث‌هاي برساخته، در برابر انبوه راويان راست‌گو و احاديث راستين اندک مي‌نمايد، اما، به سبب تأثير شگرفي که حديث در زندگي مسلمانان دارد، اين اندک نيز بسيار بوده، آسيب‌هاي بزرگ و جبران‌ناپذيري را در پي داشته است. به گونه‌اي که به روشني مي‌توان گفت از تلخ‌ترين پديده‌هاي تاريخ اسلام، برساختن حديث و دست‌برد در سخنان معصومين(ع) است که در حقيقت به مثابه تيشه‌هايي، پيوسته به جداکردن ريشه‌هاي آموزه‌هاي اسلام و ازبين‌بردن بنيان‌هاي عقيدتي و اخلاقي آن مي‌انجامد. چه اينکه وضع و تحريف، بسياري آموزه‌هاي اسلامي را دچار اختلال و آسيب کرده است.
سلیمیان گفت: در ميان انبوه سخنان معصومين(ع)، روايات مهدويّت به عنوان باوري تأثيرگذار در ميان باورهاي اسلامي همواره از اين دو پديده (جعل و تحريف) در امان نبوده، دچار آفت‌ها و آسيب‌هايي شده است. به گونه‌اي که کم‌وبيش برساخته‌هايي با انگيزه‌هاي گوناگون به‌ويژه انگيزه‌هاي سياسي و مذهبي در برخي مباحث راه يافته است.
وی افزود: بررسي "انگيزه‌ها"، در پاسخ به "چرايي‌هاي برساختن و دست‌برد در حديث"، "تبيين موارد" در پاسخ به "چگونگي‌هاي آن" و "بررسي آسيب‌ها" در پاسخ به "چيستي پيآمدهاي آن"، حقايق ناگواري را در اين گستره به دست مي‌دهد که برجسته‌ترين آن‌ها تضعيف بنيان‌هاي اساسي مهدويت است. و در ميان عوامل و انگيزه‌هاي جعل و تحريف حديث، از انگيزه ستيز عقيدتي با مهدويت؛ به روشني مي‌توان ياد کرد.
در بايستگي اين کار دانش‌بنيان، همين بس که بررسي پديده وضع و تحريف در احاديث مهدويت به بازنمايي پاره‌اي از موارد قطعي و يا محتمل و نيز پيآمدهاي آن مي‌انجامد. در پس شناخت سره از ناسره، زمينههاي بازپروري بنيان‌هاي معارف مهدوي بر پايه روايات معتبر فراهم مي‌شود و کمک شاياني به پيرايش اين باور ارزشمند از افزوده‌ها و برساخته‌ها خواهد کرد. افزوده‌هايي که نه فقط برخي از مباحث بنيادين مربوط به امام مهدي(عج) را دچار آسيب، اختلال و چالش نموده که در درون مذهب شيعه جريان‌ها و فرقه‌هايي منحرف را پديد آورده است که در گذر تاريخ منجر به کژي از برخي مباحث بنيادين مهدويت در مردم شده است.
بنابراين پژوهش يادشده در سه بخش سامان يافت.
در پایان حجت الاسلام سلیمیان مطرح کرد: این پروژه در چهار بخش طراحی شده است، در بخش اول: مباحث مقدماتي که در آن در دو فصل: نخست مفهوم‌شناسي واژه‌های حديث/ روايت، وضع / جعل، تحريف و دوم: برخی مباحث کلی در باره وضع و تحريف مانند: شيوه‌هاي جعل و تحريف حديث، حکم شرعي وضع حديث، راهبرد معصومان(ع) در برابر پديده جعل و تحريف، راه‌هاي شناسايي روايات جعلي، موضوعاتنگاري در شيعه، توصيفات حديث جعلی و جاعلان حديث، پيامدهاي جعل و تحريف در روايات مهدويت.
بخش دوم: با عنوان زمينههاي جعل و تحريف در روايات مهدوي، نخست به زمينههاي دروني (انگيزه‌هاي جعل و تحريف) و پس از آن به زمينههاي بيروني مانند: خلافت خلفاء ثلاثه، خلافت بني اميه، و خلافت بني عباس اشاره شده است. و بخش سوم: با عنوان نقش فرقه‌ها و جريان‌هاي انحرافي در جعل و تحريف در روايات مهدوي، در پنج مبحث به برجسته‌ترين فرقه‌ها و جريان‌های موثر در وضع و تحريف مانند: کيسانيه، ناووسیه، زيديه، اسماعيليه و واقفه اشاره شده است.
و سرانجام در بخش چهارم: با عنوان گونه‌شناسي جعل و تحريف در آموزه‌هاي مهدوي، در 10 مبحث، گونه‌های جعل و تحريف بر پايه سنجه‌های اعتبار روايات در موارد زير با نقل نمونه‌هايي پژوهش به انجام رسيده است.
.
منبع:اخبار پژوهشکده مهدویت و آینده پژوهی
09:10
1399/11/18تعداد بازدید: 77