گام دوم کتابخانه های دیجیتالی (یادداشت اول) وحید شریفی
به گزارش روابط عمومی پژوهشکده اسلام تمدنی، وحید شریفی مدیر کتابخانه و مرکز اطلاع رسانی شیخ بهایی دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی در یادداشتی با عنوان گام دوم کتابخانه های دیجیتالی آورده است:
ضرورت انتشار محتوا بر محور شبکه های اجتماعی، دیگر انبار دیجیتالی کتاب کاربردی ندارد.
ظهور پدیده‌های نوین فناوری بسیاری از نهادها و بسیاری از کارکردهای نهادها را دچار تحول عمیق می‌کند، با وجود مقاومت افراد معدودی واقعا این موارد رخ خواهد داد.
با آنکه مدیر یک کتابخانه هستم و مانند بسیاری از مدیران کتابخانه ها باید از ماندگاری کتاب در شکل کاغذی آن دفاع کنم و در منقبت آن بسرایم اما می گویم شیوه بهرمندی از دانایی و اتشار و اشتراک محتوا تغییر جدی کرده است و در سالهای آینده شاهد افول بیشتر فرمت قدیمی محتوا خواهیم بود.
برای درک بهتر این موضوع به چند مثال اشاره می کنم.
ارکستر سمفونیک تشریفاتی
با این نگاه باید بدانیم که کتاب، کتابخانه، سند و آرشیو در آینده ای نه چندان دور دچار تحول اساسی خواهد شد. بعنوان مثال زمانی برای گوش دادن به موسیقی در یک فضای بزرگ که ۵۰۰ نفر جمع می‌شدند مجبور بودند ارکسترسمفونیک بزرگی تشکیل دهند، که در آن ۲۰ نفر یک ساز را بزنند تا صدا به نفر آخر برسد، چون تکنولوژی برای تقویت صدا وجود نداشت، بعدها که تکنولوژی پدید آمد، آهسته آهسته آن نوع اجرا فقط حالت تشریفاتی و سنتی پیدا کرد و انواع نوینی از اجرا در موسیقی شکل گرفت.
سامانه های اشتراک فیلم و سریال جایگزین سینماها
بعد از بیماری کرونا سینماها تعطیل شد البته تحول در سینما به قبل از بیماری کرونا بر می گردد زمانی که کارگردان های فیلم های میلیاردی و پر مخاطب حاضر شدند اکران اول را به جای سینما در یک سامانه بر خط انجام دهند.
ایجاد سامانه های اشتراک فیلم و سریال (VOD) بر خط، با دنیایی از فیلم و سریال و انیمیشن بروز نقش مهمی در این تحول دیجیتال و رکود سینما ها دارد چرا که افراد مختلف پلتفرم های متنوعی را برای تماشای آثار مورد علاقه خود برمی گزینند. به طول مثال برخی، فیلم ها را به همراه خانواده در سینمای خانگی به تماشا می نشینند و برخی دیگر در فاصله رفت و آمد روزانه، از گوشی همراه خود استفاده می کنند. همین انعطاف پذیری موجب شده سامانه های اشتراک فیلم و سریال جای خود را در زندگی مردم بازکنند و سینما ها دیگر کارکرد قدیم خود را نداشته باشند.
گام دوم کتابخانه های دیجیتالی
مزایایی که دنیای دیجیتال به کاربر می دهد به طور طبییعی او را از محیط سنتی دور می کند مثلا کاربر برای حضور در کتابخانه و استفاده از محتوا باید در یک زمان و مکان و با مجموعه ای از آداب و قواعد حاضر شود و تنها به یک یا دو نوع محتوا دسترسی یابد، اما در شبکه های اجتماعی نه محدودیت زمان و مکان و نه آداب و قواعد خاص کتابخانه وجود دارد بلکه کاربرد می تواند در حال رانندگی به یک متاب صوتی گوش دهد و یا قبل از خواب یک کتاب دیجتال را مرور کند.
امروزه شبکه های اجتماعی بستر مناسبی برای انتشار محتوا فراهم کرده اند در شبکه های اجتماعی زمینه انتشار و توسعه و اشتراک محتوا در انواع فرمت و بدون محدودیت فراهم شده است و حتی تعدادی از صاحبان آثار بدون انتشار نسخه چاپی اقدام به نشر الکترونیک آن می نمایند(دقیقاً مانند کارگردانی که فیلم چند میلیاردی خود را اکران آن لاین می کند).
کتابخانه هایی که سالها پیش به سمت دیجیتالی شدن پیش رفته اند حالا باید گام دوم را بردارند و آن عبارت است ، انتشار محتوا بر محور شبکه های اجتماعی، دیگر انبار دیجیتالی کتاب کاربردی ندارد،البته در کشور ما هنوز خیلی از کتابخانه ها گام اول را هم برنداشته اند و این به معنای تبدیل شدن این کتابخانه ها به چیزی شبیه به همان اکستر سمفونیک تشریفاتی و یا سینمای خالی از تماشاگر است .
این مطلب ادامه دارد...
منبع:
اخبار پژوهشکده اسلام تمدنی
اخبار پژوهشکده اسلام تمدنی
|